رشتن ، ریسیدن ، رنگ رزی ،بافتن با قدمتی چند هزار ساله در آمیختگی غیر قابل انکاری با بطن جامعه و روزمرگی ها در اقوام و فرهنگ های مختلف دارد .چه درمسیر ساخت و پرداخت آن و چه درکاربری اما در این جا صحبت از هنر به معنای یک “فن ” نیست ، در “هنر معاصر ” انواع بافت کارکردی معاصر می یابد و در چهارچوب معانی معاصر هنر خود را باز تعریف می کند . در این تعریف هنرمند از متریال و تکنیکی کهن برای روایت گری ،فضا سازی ،ایده پردازی و خلق جهان بهره می گیرد.
در همین راستا آیدین خانکشی پور نمایشگاهی را با عنوان ” انباشتگی ” کیوریت کرده است.در این نمایشگاه آثاری از فریبا بروفر و نسرین ملک ثابت ، از ۴ تا ۱ مهر ماه امسال در گالری ۲+ زیر زمین دستان به نمایش در آمده است. آیدین خانکشی پور ،استفاده نامتعارف این دو هنرمند از متریال برای شکل دادن آثار خود ، ارجاع به طبیعت و معماری و تخریب را از عوامل انتخاب این مجموعه معرفی می کند.او استفاده ای که از نخ و انشعابات آن شده و روشی که هر دو هنرمند برای ایجاد اثرهنری خود به کار می برند و برخورد متفاوت آن ها با این مدیوم را از دیگردلایل کنار هم قرار دادن آنها می داند . خانکشی پور با تغییر فاصله مخاطب با اثربه کشف زوایای جدیدی از انها کمک می کند. ” در این چیدمان فضا بیشتر در اختیار کار فریبا بروفر و دیوار ها در اختیار نسرین ملک ثابت است و مخاطب در یک حرکت رفت و برگشتی بین این دو قرار دارد. در نتیجه هیبت کار فریبا بروفر از فاصله نزدیک و با ان سایه ی بزرگ بیش از پیش خود را نشان می دهد و در عوض ان چشم انداز و سراب گونگی ، تخریب و مایه هایی از نوستالژی در کار نسرین ملک ثابت از آن فاصله خود را بیشتر نمایان می کند. “
فریبا بروفر یکی از هنرمندان این مجموعه ،طی سالها در زمینه های مختلف اعم از مجسمه سازی ،عکاسی، مطبوعات ،نقاشی ،نقاشی دیواری، تصویر سازی و تپستری فعالیت پیوسته داشته است. مجموعه جدید او حاصل ۵ سال تلاشش با استفاده از در هم تنیدن بافندگی و معماری برای ارائه ایده هایش است . تکنیک اجرایی آثار او گلیم بافی است . گلیم یا پلاس یکی از انواع صنایع دستی زیر اندازی و پوششی است که از پشم حیوانات بافته می شود.در این تکنیک پودها به دور تارها می پیچد و رج به رج به هم می پیوندند. ” من بافنده و فایبر آرتیستی هستم که از هنر معماری الهام می گیرم. بافته های ایرانی ریشه در فرهنگ و فضای زیستی ، اجتماعی ، جغرافیایی و اعتقادی دارند. بافتن برای من مانند مناسک معنوی ، آرامش بخش و خاطره انگیز است.” فریبا بروفر تاکنون موفق به نمایش مجموعه خود در قالب ها و شهر های مختلف مانند گالری های هنری ، فضاهای صنعتی ، فضاهای عمومی و بناهای تاریخی شده است.
در استیتمنت این نمایشگاه اودرباره اثر خود با عنوان “پنت هوس” می نویسد: در هیاهوی دنیای مدرن به سر می بریم که معماری ایرانی نفس هایش به شماره افتاده و بی هویتی جایگزین غنای آن شده است ، گویی فضایی از تاریکی و سیاهی بر شهر سایه انداخته و بارقه صلابت معماری ایرانی را در خود فروبلعیده است.فراموشی بر شهر سیطره یافته و بناها همچون مکعب هایی از ریخت افتاده ،معلق و بی اتکا فضا را پر کرده اند.پنت هوس مرثیه است برای گمگشتگی معماری ایرانی میان انبوه آسفالت و بتن . نجوایی است از زبان معماری ایرانی که به فراموشی سپرده شده.
در آثار تپستری او، با دو نوع رویکرد متفاوت روبرو هستیم ، در سطوح ، او برخوردی شاعرانه با استفاده از موتیف های نگارگری ایرانی دارد اما در حجم ها ، ابعاد بزرگ کار به ما کمک می کند تا اثر را در اتصال با محیط و نحوه نصب آن به صورتی پیوسته ببینیم . حجم های او که ” پنت هوس “یک نمونه از آنهاست هم در برخورد با شکوه معماریی نیمه تخریب شده سنتی و هم رو در رو با مخاطب در نمایشگاهی در تهران با حسی لا به لا از تخریب و نوعی اززنانگی قدرتمندانه به نوعی از زیبایی شناسی خاص خود دست می یابد. مانند هیولایی معلق و سیاهرنگ برآمده از دل آیینی کهن ، با هیبت خود بر فضا غالب وبدون پر گویی بر خوانش قدیمی محیط می نشیند و در تقابل با آن فضایی نو می آفریند. همین چیرگی وجه تمایز کار او با بسیاری از هنرمندانی است که با متریال هایی این چنینی به فعالیت هنری مشغول اند . آیدین خانکشی پور هوشمندانه از این تمایز بهره برده و با قرار دادن کار در ارتفاع پایین به نوعی ما ،مخاطبین را با اثر چشم در چشم می کند و هر دو را به چالش می کشد.
منابع :
گفتگو با آیدین خانکشی پور
گفتگو با فریبا بروفر
